Azərbaycanın vergi jurnalı
RESENZİYALI ELMİ JURNAL

Dünya əhalisinin dinamikası və onun ekonometrik proqnozlaşdırılması

N.S.İsmayılovDissertant, Elektron İdarəetmə Mərkəzi, UNEC
Xülasə
Tədqiqat işinin məqsədi dünya əhalisinin artımının zamandan və COVİD-19 pande-miyasından asılılığını göstərərək, 2030-cu il üçün demoqrafik proqnozunu verməkdir. Tədqiqat işində demoqrafik inkişafın tarixi aspektlərinə nəzər salınaraq, bəşəriyyətin gələcək inkişafında əhalinin rolu haqqında fərziyə və konsepsiyalar təhlil edilmişdir. Tədqiqatın aktuallığı müasir dövrün qlobal problemlərindən olan əhali artımının tən-zimlənməsi sahəsində əsas prosesləri əhatə etməsidir. Tədqiqat işi müqayisəli təhlil və statistik təhlil çərçivəsində ümumi elmi tədqiqat metodları əsasında, həmçinin infor-masiyanın struktur və dinamikasının təhlili, qrafik təsviri vasitəsilə yerinə yetiril-mişdir. İqtisadi faktorların qarşılıqlı əlaqəsi nəticəsində əmtəəyə verilən dəyərdən gələn gəlirin faktorlar arası optimal nisbətdə bölünməməsi Maltus nəzəriyyəsi müd-dəalarının doğruluğunun təsdiqinə gətirib çıxarmışdır. Tədqiqat nəticəsində dünya əhalisinin artımının zamandan və COVİD-19 pandemiyasından asılılığının ekono-metrik modeli qiymətləndirilərək proqnozlar verilmişdir. Tədqiqatın praktik əhəmiy-yəti ondadır ki, demoqrafiya problemləri ilə məşğul olan tədqiqatçılar müəllifin əldə etdiyi proqnozlardan yararlana bilərlər.

Açar sözlər: demoqrafiya, iqtisadi faktorlar, trend modeli, COVİD-19.

Ədəbiyyat

1. «Курс демографии» под редакцией А.Я. Боярского. М. 1985;
2. Fəlsəfə ensiklopedik lüğəti. B. 1997;
3. Валентен Д. И. «Теория и политика народонаселения». М., 1967;
4. Семенов Н.Н. «Наука и общество» М. 1973;
5. Tomas Maltus. An Essay on the Principle of Population, as It Affects the Future Improvement of Society, with Remarks on the Speculations of Mr. Godwin, M. Condorcet, and Other Writers, 1798);
6. Урланиc Б.Ц. Глобальные проблемы народонаселения и различные подходы к их решению. «Вопросы философии» № 10. 1979;
7. https://az.wikipedia.org/wiki/Demoqrafiya;
8. https://en.wikipedia.org/wiki/Benjamin_Gompertz;
9. https://en.wikipedia.org/wiki/Thomas_Robert_Malthus;
10. https://az.wikipedia.org/wiki/COVID-19_koronavirus_pandemiyas%C4%B1;
11. Y.H.Həsənli. Statistika:Praktiki nümunələrlə.Bakı, 2014, 564 s. (Y Hasanli. Statistics: Practical examples, Baku, Azerbaijan, 2014);
12. Кремер Н.Ш., Путко Б.А. Эконометрика: Учебник для вузов / Под ред. проф. Н.Ш. Кремер. – М.:ЮНИТИ-ДАНА, 2007. – 311 с.

Bir məqalə təqdim edin